Dünyadaki tüm futbolseverlerin gözü kulağı Katar’da. Zira 2022 Katar Dünya Kupası büyük bir coşkuyla başladı ve maçlar büyük oranda ‘kısır’ geçiyor olsa da hemen her gün önemli karşılaşmalar yaşanıyor. Bu karşılaşmalardan bir tanesi de 28 Kasım’da (dün) gerçekleştirildi. Portekiz ile Uruguay ortasında gerçekleşen müsabaka, futbol tutkunlarını doyuracak düzeydeydi.
Maç, Portekiz’in 2-0’lık galibiyeti ile sona erdi. Maça damgasını vuransa yıldız futbolcu Cristiano Ronaldo’nun dahil olduğu ilk goldü. Gol önce Ronaldo’ya, akabinde da Bruno Fernandes’e yazıldı. Üstelik bunu yapan hakem de değildi. Elbetteki bizim için husus, futbol ya da hakemin kararları olmayacak. Bu içeriğimizde, golün sahibinin değişmesine neden olan teknolojiden bahsedeceğiz. Topun içinde bulunan çip, nasıl oldu da golün Cristiano Ronaldo’ya ait olmadığını tespit etti?
Önce gol pozisyonunu yeniden izleyelim
*Yukarıdaki videoda maçın kısa bir özetini izleyebilirsiniz. Cristiano Ronaldo’dan alınıp Bruno Fernandes’e yazılan golü izlemek içinse 55. saniye prestijiyle görüntüyü izleyebilirsiniz.
Yukarıda da görebileceğiniz üzere; konum epey tartışmalıydı. Cristiano Ronaldo, top ile temas ediyor üzere görünüyordu. Lakin topun gidiş tarafı neredeyse hiç değişmemişti. Hakemler de o anda yaşananları tam olarak görememişlerdi.
Golün kime ilişkin olduğunu Adidas tespit etti!
2022 Katar Dünya Kupası resmi müsabakaları, Adidas tarafından üretilen “Al Rihla” isimli özel bir top ile gerçekleştiriliyor. Üstte fotoğrafını gördüğünüz bu top, dışarıdan baktığınızda sıradan bir futbol topu üzere görünüyor olabilir. Lakin işin aslı hayli farklı. O denli ki bu topun içerisinde özel bir çip bulunuyor.
Topun iç kısmı işte bu türlü görünüyor:
Yukarıdaki fotoğrafta, Adidas tarafından üretilen futbol topunun iç kısmını görüyorsunuz. Tam merkezde, küre formunda bir modül mevcut. Bu kesim, topun iç çeperlerine bağlanmış durumda. Böylece topa vurulduğunda zarar görmüyor ve durumu da daima sabit kalıyor. İşte Portekiz-Uruguay müsabakasındaki gizemi çözen de tam olarak buydu.
Adidas, bu sistemi “Connected Ball Technology” olarak isimlendiriyor
2022 Katar Dünya Kupası resmi toplarında kullanılan teknolojiye “Connected Ball Technology” ismini veren Adidas, bu teknolojinin neler sunduğunu da tüm ayrıntıları ile açıkladı. Bugüne kadarki en hassas hareket sensörünün kullanıldığını söyleyen Adidas, topun saniyede 500 defa analiz edildiğini belirtiyor. Bu tahliller, topa rastgele bir temas olup olmadığını anlamak için yapılıyor. Bir öteki deyişle topa yapılan her dokunuş, anbean kayıt altına alınıyor.
Peki bu tahliller nasıl inceleniyor?
Al Rihla topunda bulunan teknoloji için özel sensörler mevcut. Bu sensörler, toptan aldığı bilgileri VAR odasına gönderiyor. VAR hakemi de önündeki ekrandan hareket grafiğini izliyor. Tıpkı EKG testlerindeki üzere bir grafikten bahsediyoruz.
Portekiz-Uruguay müsabakasına dönelim:
Bruno Fernandes’in topa vurduğu an:
Yukarıdaki fotoğrafta, Adidas’ın monitör bilgilerini görüyorsunuz. Bruno Fernandes’in topa vurduğu andaki hareket algılaması oldukça net bir şekilde grafiğe yansıyor.
Cristiano Ronaldo’nun topla buluşma anı:
Yukarıdaki fotoğrafta ise Cristiano Ronaldo ile topun buluştuğu ana ilişkin monitör imajlarına şahitlik ediyorsunuz. Al Rihla’da saniye 500 ölçüm yapan çip, hiçbir tepki vermiyor. Yani topa temas yok.
Cristiano Ronaldo’yu geçen topun kaleye süzüldüğü anlar:
Son fotoğrafı görüyorsunuz. Topun Cristiano Ronaldo’dan ayrılıp, kaleye gittiği anlar. Toptaki çip yine hareket olduğunu algılıyor. Topun yere düşmesini tespit eden sensör, yine başarılı bir şekilde çalışıyor.
Ofsayt ve tartışmalı pozisyonlar için de kullanılabiliyor:
Adidas’ın akıllı topları, sırf hareket tespiti yapmıyor. Bu çip ile topun bulunduğu yerin koordinatları da anbean takip ediliyor. Hal bu türlü olunca da topun çizgiyi geçip geçmediği üzere tartışmalı durumlar ile ofsayt durumları tespit ediliyor. Stadyuma yerleştirilen sensörlerden alınan bilgiler, tıpkı hareket algılama sistemi üzere VAR odasına gönderiliyor.
2022 Katar Dünya Kupası’nda kullanılan ofsayt tespit sistemi ile ilgili hazırlanan bir video:
Bu arada, Adidas’ın bu sisteminin sırf resmi maçlar için geliştirildiğini belirtelim. Şirket tarafından yapılan açıklamaya nazaran çipli toplar, en azından şu an için perakende olarak satılmayacak. Sadece resmi müsabakalarda VAR hakemlerine yardımcı olması emeliyle kullanılacak.
